Terapia poznawczo-behawioralna albo CBT (od ang. cognitive-behavioural therapy) to forma psychoterapii (a więc, najprościej, forma leczenia zaburzeń metodami psychologicznymi), o której dowiedziono, że jest skuteczna w leczeniu licznych problemów emocjonalnych oraz somatycznych osób w różnym wieku – od dzieci i młodzieży, przez dorosłych do osób w wieku starszym. O uznaniu CBT świadczyć może fakt, że jest to tzw. terapia z wyboru (czyli, po prostu, najczęściej zalecana przez ekspertów oraz instytucje wyznaczające standardy leczenia, np. brytyjskie National Institute of Clinical Excellence) w leczeniu wielu zaburzeń, a w niektórych przypadkach jej skuteczność jest większa niż leczenie farmakologiczne (do skuteczności wrócimy jeszcze za chwilę).
Terapia poznawczo-behawioralna opiera się na założeniu, że to, co myślimy o sobie, świecie oraz innych wpływa na to, jak się zachowujemy i co czujemy. Wynika z tego inna prawidłowość tej formy leczenia – dzięki zmianie sposobu, w jaki myślimy, możemy wpłynąć na to, jak się czujemy albo też możemy zmienić problematyczne zachowanie. I choć wpływ myślenia na emocje i zachowanie nie jest rozumiany tu jako kluczowy w powstawaniu problemów, to właśnie w modyfikacji sposobu myślenia (a także w zmianie zachowania) terapeuta poznawczy upatruje „punkt zaczepienia”, przez który można złagodzić cierpienie klienta. Stąd w trakcie sesji terapeutycznych, terapeuta wspólnie z pacjentem będą starli się zrozumieć relacje zachodzące pomiędzy myśleniem a nastrojami, zachowaniem, reakcjami organizmu oraz otoczeniem pacjenta.
Historia CBT sięga lat 60-tych XX wieku i od początku jej istnienia kładziono silny nacisk na jej naukowe podstawy. Dzięki temu po dzień dzisiejszy zgromadzono liczne dowody dowodzące jej skuteczności (i jest to najlepiej udokumentowana forma psychoterapii, jaka istnieje) w ponad tysiącu badań naukowych. Liczba ta wydaje się sale rosnąć. Skuteczności CBT wykazano w leczeniu wielu zaburzeń i trudności psychologicznych jak również problemów somatycznych z objawami psychologicznymi.
Poniżej (niepełna) lista problemów emocjonalnych, w jakich CBT jest szczególnie efektywna:
Poniżej garść przydatnych linków odnośnie CBT: